ผมจำความรู้สึกครั้งแรกที่เห็นภาพถ่ายด้วยเลนส์ตาปลาจากหนึ่งในทีมงานของ DozzDIY ความรู้สึกตอนนั้นคือเลนส์อะไรวะนั่น ภาพออกมาแปลกตา และสวยงามอย่างน่าประหลาดใจ
คราวที่แล้วผมพูดถึงเรื่อง ทางยาวโฟกัสและเสนอไว้ว่าเราควรระมัดระวังเรื่องปัญหาความโค้งของภาพในเลนส์มุมมกว้าง แต่เลนส์ตาปลากลับทำลายทุกอย่างและสามารถช่วยสร้างสรรค์ภาพที่ดีได้เลยละ
รู้จักกับเลนส์ตาปลา (Fisheye lens)
ก่อนอื่นต้องบอกเลยว่ามันไม่ได้ทำมาจากตาปลาจริงๆหรอกนะครับ และไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับตาปลาที่เป็นแผลด้วย
แต่เลนส์ตาปลาเป็นเลนส์พิเศษที่ให้มุมมองกว้างมากๆ สร้างภาพที่มีความโค้งเป็นลักษณะเฉพาะตัว
ชื่อ “ตาปลา” มาจากการจำลองมุมมองคล้ายสายตาของปลาที่มองเห็นได้กว้างเกือบ 180 องศา ซึ่งกว้างกว่าสายตามนุษย์มาก
เมื่อถ่ายภาพอาคารสูงหรือถนนตรง เส้นจะดูโค้งงอแบบที่ตาเราไม่เคยเห็น ทำให้ภาพธรรมดากลายเป็นภาพที่มีมุมมองแปลกใหม่
ประเภทของเลนส์ตาปลา (Fisheye lens)
เลนส์ตาปลามี 2 แบบหลักๆ คือ
- แบบวงกลม (Circular) ที่ให้ภาพเป็นวงกลมดำๆ ล้อมรอบเหมือนกำลังส่องผ่านกล้องโทรทรรศน์
- แบบเต็มกรอบ (Full-frame) ที่ภาพเต็มพื้นที่สี่เหลี่ยมแต่ยังคงมีความโค้งที่เป็นเอกลักษณ์ แบบวงกลมให้มุมมองกว้างกว่า (อาจถึง 180 องศา)
แต่คนส่วนใหญ่นิยมแบบเต็มกรอบมากกว่าเพราะภาพที่ได้ดูเต็มเฟรมดี
มุมมองที่ได้จากเลนส์
การบิดเบี้ยวของเลนส์ตาปลาไม่ใช่ข้อเสีย แต่เป็นเสน่ห์ที่ช่างภาพบางคนอาจจะชอบ เช่นตอนที่เราอยู่ในที่แคบๆแล้วอยากถ่ายรูปให้เห็นทั้งห้อง หรือยืนข้างหน้าตึกสูงแล้วอยากถ่ายให้เห็นทั้งหมดในภาพ เลนส์ตาปลาจะช่วยเราได้มากเลยครับ
เมื่อไหร่ควรใช้เลนส์ตาปลาในการถ่ายภาพ
เลนส์ตาปลาเหมาะมากกับการถ่ายในพื้นที่จำกัด เช่น ห้องแคบๆ ในรถ หรือลิฟต์ เหมาะกับวิวทิวทัศน์ ท้องฟ้าครึ้มๆ ที่มีเมฆสวยๆ สถาปัตยกรรมที่มีเส้นสวยงาม หรือกีฬาที่ต้องการจับความเคลื่อนไหวแบบไดนามิก ถ้าอยากได้ภาพที่ดูกว้างกว่าปกติและมีความคิดสร้างสรรค์ไม่ซ้ำใคร เลนส์ตาปลาคือคำตอบ
เทคนิคการใช้งานเบื้องต้น
- เข้าใกล้วัตถุหลักให้มากที่สุด และใช้ความเบี้ยวของเลนส์ให้เป็นประโยชน์
- ใช้เส้นโค้งของถนน ขอบฟ้า หรือตึกเป็นองค์ประกอบภาพ
- ทดลองถ่ายจากมุมต่ำหรือมุมสูง เพื่อสร้างมุมมองที่น่าสนใจ
- พกฮูดใส่เลนส์ไปด้วยนะครับ เพราะเลนส์นี้เกิดแสงแฟลร์รบกวนได้ง่ายมาก
ภาพจากเลนส์ตาปลาอาจดูแปลกตาในครั้งแรก แต่มันเหมือนกับเราได้เปิดโลกผ่านสายตาของปลา เราได้ลองผิดลองถูก แม้ภาพจะออกมาไม่สมบูรณ์ แต่เราได้เรียนรู้มุมมองใหม่ๆ ผ่านเลนส์ที่สุดจะแปลกตาอันนี้ ขอให้สนุกกับการถ่ายภาพครับ