การถ่ายภาพเมือง (Cityscape) เป็นแนวการถ่ายภาพที่น่าจะใกล้ตัวคนส่วนใหญ่มากที่สุด เว้นแต่ว่าคุณจะอาศัยอยู่ในธรรมชาติมากกว่าเมืองใหญ่
ภาพตึกอันสูงตระหง่าน สถาปัตยกรรมอันงดงาม และแสงไฟระยิบระยับยามค่ำคืนสามารถสร้างความประทับใจให้กับผู้ชมได้อย่างมาก ใครๆก็อยากเก็บภาพนั้นไว้ แต่เลนส์และเทคนิคแบบไหนที่เหมาะสมที่สุดในการเก็บภาพความทรงจำดังกล่าวหละ
บทความนี้จะแนะนำให้คุณรู้จักกับเลนส์ประเภทต่างๆ และเทคนิคที่จะช่วยให้คุณถ่ายภาพตึกในเมืองได้อย่างน่าประทับใจ
เริ่มด้วยเป้าหมายของการสื่อสาร
สิ่งที่สำคัญมากๆและผมอยากจะเน้นย้ำให้ทุกคนตะหนักคือ ก่อนถ่ายภาพ ไม่ว่าจะภาพอะไรก็ตาม ให้ใช้เวลาคิดก่อนที่จะถ่ายภาพออกไป คุณไม่จำเป็นต้องรีบเร่ง ค่อยๆใช้เวลาในการคิด อาจจะยกกล้องขึ้นมาเพื่อมองหามุมที่ดี เมื่อมั่นใจแล้วค่อยกดถ่ายก็ได้ครับ
ในการถ่ายภาพตึก เมือง หรือสถาปัตยกรรมในเมืองต่างๆ เรามีสิ่งที่สามารถนำเสนอคร่าวๆได้ดังนี้
- นำเสนอความยิ่งใหญ่ของเมือง ตึกสูงตระหง่าน ความเจริญ
- นำเสนอความซับซ้อนของเมือง ความอึดอัด และสถาปัตยกรรมต่างๆ
- นำเสนอความไม่หยุดนิ่ง ความเคลื่อนไหว
วัตถุประสงค์ของการนำเสนอแตกต่างกัน มุมภาพที่ควรใช้ก็ต่างกัน
ตอนนี้เรามาดูกันว่าเลนส์แต่ละประเภทช่วยตอบโจทย์เป้าหมายเหล่านี้อย่างไร

เลนส์ประเภทต่างๆ กับลักษณะภาพที่ได้
เลนส์มุมกว้าง (Wide Angle Lens)
ช่วงความยาวโฟกัส 14-35mm เป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับการถ่ายภาพตึกและทิวทัศน์เมือง เลนส์ชนิดนี้ให้มุมมองกว้าง ทำให้สามารถจับภาพตึกทั้งหลังได้แม้จะยืนอยู่ในระยะใกล้
ข้อดีของเลนส์มุมกว้างคือเหมาะกับการถ่ายในพื้นที่จำกัด เช่น ถนนแคบๆ ในเมือง แต่ก็ยังสามารถเก็บรายละเอียดของตึกได้เกือบครบ
หากลองถ่ายด้วยมุมเงย (บางทีก็เรียกว่ามุมเสย) ภาพที่ได้จะมีความอลังการ ที่สะท้อนให้เห็นความสูงใหญ่ของตึกโดยรอบได้ดีเลย หรือถ่ายกดลงแบบ Bird-eye view ก็ได้ความอลังการเช่นกัน

ความไม่หยุดนิ่งของเมืองก็สามารถใช้เลนส์มุมกว้างในการเล่าเรื่องราวดังกล่าวได้เช่น ภาพของรถที่วิ่งไปมาด้วยการใช้เทคนิคเปิด ม่านรับแสง ค้างไว้เพื่อเก็บแสงไฟจากรถที่วิ่งไปมา

เลนส์เทเลโฟโต้ (Telephoto Lens)
ช่วงความยาวโฟกัส 70mm ขึ้นไป เหมาะสำหรับการจับรายละเอียดเฉพาะส่วนของตึก หรือการบีบอัดองค์ประกอบในภาพเพื่อสร้างมิติที่น่าสนใจ สามารถใช้สื่อถึงความซับซ้อนของเมือง ความแออัดของชุมชน

เลนส์มาตรฐาน (Standard Lens)
ช่วงความยาวโฟกัส 35-50mm ให้มุมมองใกล้เคียงกับสายตามนุษย์ เหมาะสำหรับการถ่ายรายละเอียดของตึกหรือสถาปัตยกรรมโดยไม่มีการบิดเบี้ยวที่เกิดจากเลนส์มากเกินไป รวมถึงสามารถใช้เล่าเรื่องที่เป็นมุมมองเดียวกับสายตาของมนุษย์ได้ด้วยครับ

สำหรับมือใหม่ เลนส์มุมกว้าง 16-35mm เป็นตัวเริ่มต้นที่ดีที่สุด เพราะมีความคล่องตัวสูงในการถ่ายภาพตึกทั้งจากด้านนอกและภายในเมือง
อุปกรณ์เสริมและเทคนิคที่ควรรู้
ขาตั้งกล้อง
เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการถ่ายภาพตึกโดยเฉพาะในช่วงแสงน้อยหรือกลางคืน ช่วยลดการสั่นไหวและทำให้ภาพคมชัด รวมถึงขาดไม่ได้เลยหากอยากถ่ายภาพแบบเปิดม่านรับแสงค้างไว้เพื่อสร้างภาพเส้นไฟ
ฟิลเตอร์
- ฟิลเตอร์โพลาไรเซอร์ (Polarizer) ช่วยลดแสงสะท้อนจากกระจกตึก
- ฟิลเตอร์ ND (Neutral Density) ช่วยให้ถ่ายภาพแบบเปิดรับแสงนานในเวลากลางวัน เพื่อสร้างเอฟเฟ็กต์เมฆไหล
เทคนิคการถ่าย Cityscape
- ช่วง Golden Hour (1 ชั่วโมงหลังพระอาทิตย์ขึ้นหรือก่อนตก) จะให้แสงนุ่มนวลสวยงาม
- สำหรับภาพกลางคืน การตั้งค่า ISO ต่ำ รูรับแสงแคบ (f/8-f/11) และเปิดชัตเตอร์นาน จะช่วยให้ได้ภาพแสงไฟเมืองที่คมชัด
- หลังฝนตกใหม่ๆ มีโอกาสลุ้นสิ่งที่เรียกว่าฟ้าระเบิด ซึ่งให้ภาพที่สุดยอดมากๆ

ข้อควรระวัง
- ระวังการบิดเบี้ยวของขอบภาพ โดยเฉพาะเมื่อใช้เลนส์มุมกว้างและเงยกล้องขึ้น
- ระวังอย่าถ่ายให้เอียงจนเกินไป ให้เปิดโหมดที่ช่วยแสดงค่าระดับของตัวกล้อง (ถ้ามี)
- คำนึงถึงความปลอดภัยของตัวเองและอุปกรณ์เสมอ และเคารพผู้คนที่สัญจรไปมา
- ระวังลิขสิทธิ์ ความเป็นส่วนตัวของอาคารและสถานที่
นอกจากความอลังการของเมือง ความซับซ้อน ความไม่หยุดนิ่ง ผมเชื่อว่ายังมีมุมมองมากมายที่รอคุณให้ไปสำรวจ บางครั้งการออกไปถ่ายภาพนั้น ไม่ได้การันตีว่าคุณจะได้ภาพที่ดี แต่มันก็ไม่ใช่เหตุผลที่คุณจะไม่ออกไปถ่ายภาพใช่ไหมครับ